Nasz Chopin na Majorce

Promocja książki pt. „DZIEDZICTWO FRYDERYKA CHOPINA. Kolekcja Boutroux-Ferrà w Valldemossie” autorstwa dr Bożeny Szmid-Adamczyk, wydanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Departament Dziedzictwa Kulturowego za Granicą, ściągnęła do sannickiego pałacu wielu gości. Swą obecnością zaszczyciła nas autorka, która przybyła wraz z dr Ewą Sławińską-Dahlig, redaktorem naukowym publikacji oraz przedstawicielkami MKiDN - Dorotą Janiszewską-Jakubiak i Anną Juźwin oraz przyjaciółmi ze Stanów Zjednoczonych.

Bożena Szmid-Adamczyk miała szansę stać się wybitną pianistką, jednak los sprawił inaczej. Zainteresowała ją kolekcja pamiątek po naszym największym kompozytorze, znajdująca się w prywatnych rękach w Valldemossie na Majorce. Od wczesnych lat młodzieńczych skupiona była na sprawach polskiej kultury i naszego dziedzictwa narodowego.

- Chopin jest nasz, jest Polakiem, jak ja, jak państwo tutaj - mówiła emocjonalnie podczas spotkania w sannickim pałacu. Kilkadziesiąt osób zebranych w sali koncertowej z wielką uwagą słuchało opowieści Bożeny Szmid-Adamczyk o historii i obecnych losach wyjątkowej kolekcji w Valldemossie. - Te pamiątki po Chopinie, autografy, listy, które nigdzie nie były publikowane, one zwyczajnie tam niszczeją, pleśnieją – te słowa autorki poraziły słuchaczy. - Majorka kojarzy się na ogół z pięknym wypoczynkiem, urodziwymi plażami, atrakcjami turystycznymi. Tymczasem to wcale nie jest takie różowe. Paskudny klimat, ludzie, którym zależy tylko na pieniądzach… Tak naprawdę to Chopin ich nie obchodzi - mówiła rozgoryczona. Kulisy powstania książki o największej prywatnej kolekcji chopinaliów, przedstawione przez dr Bożenę Szmid-Adamczyk zakrawają chwilami na kryminalną opowieść.

Jej słowa potwierdziła Ewa Sławińska-Dahlig, która również odwiedziła Valldemossę, kiedy sprawowała opiekę naukową nad powstającym dziełem. Zresztą traumatyczne było nie tylko pisanie pracy doktorskiej, na podstawie której powstała książka. Okoliczności towarzyszące pragnieniu autorki, by ta wyjątkowa pozycja ujrzała w ogóle światło dzienne, były również mało budujące. – Niezrozumiały był dla mnie opór wielu światłych ludzi w kraju, których kompletnie nie interesowały pamiątki po Chopinie, zgromadzone  w Valldemossie - mówiła Bożena Szmid-Adamczyk, a w jej głosie nadal słychać było nie tyle wzburzenie, co zwyczajny zawód. Szczególnie, że sama poświęciła blisko 50 lat swego życia i to całkiem charytatywnie, kolekcji chopinowskiej w Valldemossie.

- Serdecznie dziękuję Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a szczególnie jego dyrektorowi Jackowi Milerowi, bo tylko dzięki ich wsparciu książka ukazała się -  powtarzała Bożena Szmid-Adamczyk, wymieniając dalej Ewę Sławińską-Dahlig, Dorotę Janiszewską-Jakubiak, Annę Juźwin i inne osoby, które zainteresowały się naszą kulturą, naszym Chopinem.

Akcentem właściwym choćby z racji miejsca i tematyki spotkania był mini recital fortepianowy w wykonaniu dwóch młodziutkich uczennic Ogniska Muzycznego - Julii Cieślak i Alicji Romanowskiej. Wzruszona Bożena Szmid-Adamczyk wręczyła pianistkom upominki.

Jeszcze dobrą chwilę po zakończeniu spotkania trwały rozmowy kuluarowe, dotyczące losów kolekcji Boutroux-Ferrà w Valldemossie i ogromnej pracy włożonej przez Bożenę Szmid-Adamczyk na rzecz polskiej kultury, w tym przypadku uosabianej przez Fryderyka Chopina.

MG/KR
Europejskie Centrum Artystyczne
im. Fryderyka Chopina w Sannikach

 

 

„DZIEDZICTWO FRYDERYKA CHOPINA. Kolekcja Boutroux-Ferrà w Valldemossie”, autorstwa dr Bożeny Szmid-Adamczyk, to książka poświęcona największej w świecie prywatnej kolekcji chopinianów, w Valldemossie na Majorce.

Kolekcja, założona przez Anne-Marie Boutroux de Ferrà w klasztorze Kartuzów (cela 2), należy dzisiaj do najcenniejszych i najbardziej różnorodnych, ale i najmniej znanych. Kolekcja powiększana przez wiele lat, została wzbogacona w 1969 r. wyjątkowymi chopinianami zakupionymi od Arthura Hedleya, wybitnego angielskiego kolekcjonera i znawcy twórczości Chopina.

Książka składa się z czterech rozdziałów, w których omówiono kolejno: (I) autografy muzyczne, (II) autografy listów, (III) portrety i pamiątki oraz (IV) wydania dzieł Chopina i księgozbiór. Książkę otwiera rekomendacja Maestro Krystiana Zimermana. Właściwe omówienie kolekcji poprzedza wprowadzenie, w którym przedstawiono historię pobytu Fryderyka Chopina i George Sand na Majorce zimą 1838/39 r., zarys dziejów Valldemossy i klasztoru Kartuzów oraz historię kolekcji rodziny Boutroux-Ferrà. 

Dopełnieniem opracowania jest transkrypcja pełnego inwentarza kolekcji, obejmującego zarówno kolekcję chopinowską, jak i spuściznę po George Sand. W końcowej części książki zamieszczono obszerne streszczenie pracy w siedmiu językach (angielskim, hiszpańskim, francuskim, niemieckim, rosyjskim, japońskim i chińskim) wraz z wykazem najważniejszych obiektów. Do książki dołączono płytę DVD, na której znajdują się m.in. fotografie unikatowych autografów muzycznych, autografów listów Chopin i George Sand, a także reprodukcje wydań dzieł Chopina, głównie pierwodruków.

Książka została przygotowana na podstawie dysertacji doktorskiej Bożeny Schmid-Adamczyk (z 1979 r.), dotychczas niepublikowanej. Redaktor naukowy publikacji - Ewa Sławińska-Dahlig, dokonała aktualizacji i uzupełnień, uwzględniając obecny stan badań. Fotografie prezentowanych chopinianów wykonał Jaume Gual Carbonell w 2014 r., specjalnie na potrzeby tej publikacji.